Θεόδωρος Αφεντούλης

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΑΦΕΝΤΟΥΛΗΣ

Γ εννήθηκε στην Ζαγορά το 1824. Τα εγκύκλια μαθήματα παρακολούθησε εκεί και έπειτα στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης. Σπούδασε Ιατρική στην Αθήνα φιλοξενούμενος στο σπίτι του συγγενή του καθηγητή Ν. Κωστή. Τον Σεπτέμβριο του 1843 πήγε στο Μόναχο όπου συνέχισε τις σπουδές του και στα 1846 (σε ηλικία 22 ετών) αναγορεύτηκε διδάκτωρ. Συνέχισε την μετεκπαίδευσή του για άλλα δύο χρόνια στο Παρίσι και στην Βουδαπέστη.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1849 διορίστηκε υφηγητής της Γενικής Παθολογικής Ανατομίας και στα 1856 ανέλαβε την έδρα της Φαρμακολογίας, απ΄ τα 1883 δε αρχίζει να διδάσκει και την Βοτανική. Με την ίδρυση του Τζανείου Νοσοκομείου διορίστηκε διευθυντής του. Για όλα του τα μαθήματα συνέγραψε ειδικά και βασικά στον τομέα τους εγχειρίδια και μετέφρασε επίσης πολλά έργα από την γερμανική βιβλιογραφία. Εκδότης του περιοδικού "Ιατρική Εφημερίς", δημοσίευσε σ΄ αυτό, όπως και σε διάφορα άλλα, πολυάριθμες και πρωτότυπες μελέτες.

Μια άλλη πλευρά της πανεπιστημιακής του δραστηριότητας υπήρξαν οι παραδόσεις του. Δεινός ρήτορας και βαθύς γνώστης της επιστήμης του, ο Αφεντούλης είχε την ικανότητα να συναρπάζει το ακροατήριό του σε σημείο μάλιστα που στις παραδόσεις του κάθε φορά να τρέχει πλήθος φοιτητών, όχι μόνον της Ιατρικής, αλλά και των άλλων Σχολών.

Διετέλεσε κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής το 1868-69 και πρύτανις το 1887-88. Σαν πρύτανις εισηγήθηκε και πέτυχε να εγκριθεί το σχέδιό του για ίδρυση Πανεπιστημιακού Γυμναστηρίου με λουτρά και Αναγνωστηρίου στην Λέσχη των φοιτητών.

Την άλλη πλευρά της προσωπικότητάς του την δίνει η καλλιτεχνική του φύση. Είχε βαθειά λογοτεχνική κατάρτιση και για πολλά χρόνια υπήρξε κριτής σε ποιητικούς διαγωνισμούς. Μετέφρασε επίσης αρκετά ξένα αριστουργήματα όπως το "Νάθαν" του Λέσσιγκ και το "Μαρία Στιούαρτ" του Σίλλερ. Την λογοτεχνική του παραγωγή συγκέντρωσε σε τρείς τόμους με τον τίτλο "Φιλολογικά Πάρεργα". Ο Κωστής Παλαμάς επισημαίνοντας την πνευματική του παρουσία, γράφει: "Ρήτορας μέχρι των πρυτανικών λογοδοσιών του, ποιητής μέχρι των επιστημονικών του συγγραφών, ρεμβαστής και ζωγράφος ρομαντικών ερώτων και πολίτης με φιλοπατρίαν καραδοκούσαν πάντοτε εν επιφυλακή".

Την τρίτη πλευρά της προσωπικότητάς του την δίνει το ζωηρό ενδιαφέρον του για τα κοινά και η ενεργή συμμετοχή του σ΄ αυτά. Στα ζητήματα του Πειραιά (όπου διετέλεσε και Δήμαρχος), στην επανάσταση της Θεσσαλίας το 1854 και το 1856 της Κρήτης και σ΄ εκείνες του 1878, παίρνει δραστήρια μέρος. Το 1863 εξελέγη και αντιπρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης.

Πέθανε τον Απρίλιο του 1893. Η πολύτιμη βιβλιοθήκη του σώζεται σήμερα στην Δημόσια Βιβλιοθήκη Ζαγοράς.