ΑΔΕΛΦΟΙ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΑΠΑΤΑΙ


Α ρχοντες των ηγεμόνων της Μολδοβλαχίας. Γεννήθηκαν στην Ζαγορά (αρχές 18ου αιώνος) απ΄ όπου, μετά την αρχική τους εκπαίδευση στην Σχολή της Ζαγοράς, έφυγαν για τις περαιτέρω σπουδές τους στην Κωνσταντινούπολη. 'Επειτα πέρασαν στην Μολδοβλαχία όπου κατέλαβαν εξέχουσες θέσεις κοντά στους ηγεμόνες κερδίζοντας, λόγω των ικανοτήτων και της δράσης που επέδειξαν, την εμπιστοσύνη τους, σε τέτοιο μάλιστα σημείο ώστε κάθε πράξη και ενέργεια εκείνων να αποδίδεται στις εισηγήσεις και στην επιρροή τους, ιδίως του Ευσταθίου.

Μεγάλες ήταν οι δωρεές τους στο Φανάρι και σε φιλανθρωπικά ιδρύματα της Κων/πόλεως αλλά πολύ μεγαλύτερες στην ιδιαίτερη πατρίδα τους. Η πρώτη, στα 1774, που υπερέβαινε τα 4.000 γρόσια, ήταν για την κατασκευή του τέμπλου του Αγίου Γεωργίου, κεντρικού ναού της Ζαγοράς. Όλο ξυλόγλυπτο, επιχρυσωμένο, με εξαίσια λεπτή τέχνη, αποτελεί σήμερα κειμήλιο ανεκτίμητο. Απ΄ τα 1784 έως τα 1804, δωρεές που υπερβαίναν τα 20.000 γρόσια έγιναν απ΄ τους φημισμένους αδελφούς στις τέσσερις ενορίες της Ζαγοράς, στο Ελληνομουσείο-Βιβλιοθήκη για να πληρώνονται δάσκαλοι, για παροχή υποτροφιών σε μαθητές και για χορήγηση των απαραίτητων στους φτωχότερους απ΄ αυτούς, καθώς και σε όλα τα εξωκκλήσια της περιοχής της Ζαγοράς. Ιδιαίτερα στην Βιβλιοθήκη του Ελληνομουσείου δώρησαν ένα σημαντικό αριθμό αξιόλογων βιβλίων για τον εμπλουτισμό της.

"Ο κόσμος να χαλάσει, ακόμη και τα πιο απίθανα γεγονότα να συμβούν, δυό φαινόμενα δεν θα πάψουν ποτέ να υπάρχουν και να επαναλαμβάνονται:
Η παπαρούνα πάνω στην έκρηξη της Άνοιξης και το βιβλίο πάνω στην έκρηξη των Ιδεών."

Οδυσσέας Ελύτης